ཁ་བཏགས །
དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་ཁ་བཏགས་ནི་འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་གྲུའི་གཙུག་ན་འཚོ་བའི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རང་གཤིས་དྲི་མ་མེད་པ་དེ་ཉིད། ཕྱི་ཡུལ་དུས་ཀྱི་བྱ་དངོས་ཇི་སྙེད་ནང་བསམ་བློའི་ངོ་བོ་དང་འདྲེས་ངེས་སུ་གྱུར་སྟེ་ཕྱིར་རང་མདངས་སེམས་ཀྱི་ངང་རྒྱུད་དཀར་པོ་དེ་ཉིད་ཇི་བཞིན་གསལ་རྗེན་དུ་མཚོན་པའི་རྟགས་སམ་རྟེན་འབྲེལ་ལེགས་སྐྱེས་སུ་སྤྱོད་པའི་རྫས་དར་གལ་ཆེན་དེ་ལ་ཁ་དར་རམ་ཁ་བཏགས་ཞེས་ཟེར།
ཁ་ཅིག་གིས་ཁ་བཏགས་ནི་འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པ་ས་སྐྱིན་པཎི་ཏས་ཁྲིད་དེ་སྤྱི་ལོ་༡༢༤༤ལོར་ལིང་གྲུ་ནས་གོང་མ་ཁོ་ཏན་དང་མཇལ། དེ་ནས་སེ་ཆེན་ཧན་གྱིས་བུ་བླར་བཀུར་རྗེས་༡༢༦༥ལོར་ཐེངས་དང་པོར་བོད་དུ་ཕེབས་ཏེ་ལྷན་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ལྡེབས་བྲིས་ཀྱི་སྒྲོལ་མར་ཁ་བཏགས་ཕུལ་བར་བཞེས་པའི་སྒྲོལ་སྐུ་དར་ལེན་མ་དང༌། མ་དབུས་ཀྱི་དགོན་སྡེ་དང་དགེ་འདུན་འདུས་མང་ལ་དར་ཁས་སྐུ་འགྱེད་བཏང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ལས་འཕྲོས་ཏེ་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པའི་སྐབས་ནས་དར་ཡོད་པར་བཀོད་ཡོད། དེའི་གདགས་གཞི་ཡང་བོད་སྐད་དང་སོག་སྐད་གཉིས་ཀྱི་མིང་འདོགས་ཀྱི་སྒྲ་གདངས་དངོས་ཏེ་བོད་ཀྱི་སྐད་དུ་འགྱུར་བ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བཀོད་དེ་ཁ་བཏགས་ཞེས་པ་སོག་སྐད་ཡིན་ཚུལ་དང༌། བོད་སྐད་ཡིན་ན་བོད་བྱིངས་ལ་དར་བ་ནི鉊དར་鉋ལས་ཁ་བཏགས་མིན་པར་སྨྲ་བ་ནི་མུ་ཅོར་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། འདིར་དཔེ་དོན་ཉིས་ཆར་ནས་ཅུང་ཟད་ཙམ་ངོ་སྤྲོད་བགྱི་ན།
བོད་མི་རིགས་ཡོངས་ལ་དར་ཁྱབ་ཆེ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ལེགས་ཉེས་ཐུན་མོང་ལ་སྤྱོད་པའི་ཁ་བཏགས་ནི། བོད་ཀྱི་ཡུལ་ལུང་ནས་ཐོན་པའི་ཤེས་རིག་གི་དངོས་རྫས་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ། དེའི་མིང་གི་གདགས་གཞི་ཡང་བོད་སྐད་གཤའ་མ་ཞིག་ཡིན་པར་གླེང་ངོ༌། གནའ་བོའི་བོད་ཀྱི་ཡ་ཐོག་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་ནུས་ཤུགས་ཆེས་ཞན་བའི་དུས་སུ།སེམས་ཅན་གྱི་བལ་པགས་མཁོ་སྤྱོད་བྱས་པ་དེ་སྤྱི་ཚོགས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་མ་ལག་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་ཁྲིད་དུ། སེམས་ཅན་གྱི་བལ་པགས་མཁོ་སྤྱོད་བྱས་པ་དེ་སྤྱི་ཚོགས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་མ་ལག་གཙོ་བོ་གྱུར་བའི་ཁྲོད་དུ། བལ་རིགས་ཀྱི་ལས་སྣོན་བེད་སྤྱོད་བཏང་སྟེ་ཐོག་མའི་དར་ཡུག་ཅེས་པ་དེ་བྱུང་ལ། བཙན་པོ་གཉའ་ཁྲིའི་སྐབས་ནས་དར་བའི་鉊དར་鉋ཅེས་དེ་ནི་བལ་རིགས་ལས་སྣོན་གྱི་ཐོག་མའི་དུས་སྐབས་ཡིན་ཏེ། ལྷ་རྗེའམ་བཙན་པོ། བླ་རིགས་བཅས་ལ་མཆོད་བཀུར་གྱི་དོད་དུ་སྔོན་ལ་བལ་གྱིས་བརྒྱན། དེ་ནས་དར་གྱིས་གཡོགས་པས་ད་ལྟའི་བར་བོད་དུ་དར་བའི་སེམས་ཅན་ཚེ་ཐར་གཏོང་སྐབས་སམ་རི་མགོའི་ལྷ་ཤིང་ལ་བལ་གྱིས་བརྒྱན་པའི་སྲོལ་དེ་གནའ་བོའི་བླ་མཆོད་བཀུར་ལས་འཕེལ་བར་ལོ་རྒྱུས་ཁུངས་བཙུན་དག་ཏུ་བཞེད་དོ། རྒྱུ་མཚན་དེའི་དབང་གིས་བལ་རིགས་ལས་སྣོན་བྱས་པ་ལས་དར་ཡུག་བྱུང་བ་ལགས་ན། བཟང་བོའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་མར་བལ་དཀར་གྱིས་བརྒྱན་པས་དེའི་དོད་ཐུབ་ཏུ་དར་ཡུག་སྤྱད་པ་ངང་གིས་ཤེས་སྲིད་པ་བཞིན། དར་ཡུག་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་ཐོག་མར་དད་གུས་ཞུ་ཡུལ་ལ་ཕུལ་བ་ལས་རིམ་གྱིས་འཕེལ་འགྱུར་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། དེ་བས་བོད་ཀྱི་སྐད་དུ་鉊དར་鉋ཅེས་པ་དེ་ལ་དར་ཁ་དང་དར་ཡུག་གོས་ཞེས་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང༌། གཙོ་གནད་དར་གྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་ཉིད་གྱི་ནོམ་སྤྱོ་སྤྱོད་ཅན་དུ་འཕེལ་བས་ན། དར་དེ་ལ་ཁ་ཚར་གྱིས་བརྒྱན་པས་ཁ་དར་ཞེས་པའི་མིང་འགྱུར་ཏེ་རིམ་གྱིས་ཁ་བཏགས་ཞེས་འབོད་པའི་ཚད་དུ་སླེབས་པ་ཡིན་ནོ།
ཁ་དར་ཞེས་པ་ནི་བྱ་དངོས་གང་རུང་བདེ་ལེགས་སུ་འབོད་པའི་ཁ་ལ་དར་དཀར་བོས་སྨོས་པ་མ་ཡིན་པར། ཞིང་དམ་པ་ལ་མཇལ་ཁ་ཞུ་བྱེད་ཀྱི་དར་དཀར་བོ་དྲི་མ་མེད་པའམ་དར་དཀར་པོ་ཡུག་བཟང་ཅན་དེ་ལ་ཁ་ཚར་གྱིས་བརྒྱན་པས་ན་ཁ་དར་ཞེས་ད་ལྟའི་བར་འབོད་པའི་སྲོལ་དེ་བྱུང༌། དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་བའི་鉄ཁ་བཏགས་ཀྱི་བཤད་པ་鉅ཞེས་པའི་ཁྲོད་དུའང༌། ཁ་བཏགས་ཐོག་མ་དར་ཁ་ཡིན་ནས། ཁ་ནས་བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་ཡོད་ནས། ཁ་འཇའ་དར་ཚོན་སྣ་ལྔའི་ཙོར་གྱིས་བརྒྱན་ནས། ཁ་ཚར་གཡས་པའི་སྟེང་ལ་གསེར་མི་འགྱུར་གྱི་ཡིག་དྲུག་རང་བྱོན་བབས་འདྲ། ཁ་ཚར་གཡོན་པའི་སྟེང་ལ་དངུལ་མི་འགྱུར་གྱི་རྟ་མཆོག་རང་བྱོན་ཤར་འདྲ། ཞེས་ཁ་བཏགས་ཀྱི་ཁ་ཚར་དེ་ལའང་བཤད་པ་གནད་ཐོན་རེ་ལྔར་ནས་བཏོན་ཡོད་པ་འདིས་དར་དཀར་བོ་ཡུག་བཟང་ཅན་དེའི་ཁར་ཙོར་གྱིས་བརྒྱན་པས་ན་ཁ་དར་ཞེས་པ་ཡིན་ནོ། རྒྱུ་མཚན་དེས་ཁ་དར་གྱི་མིང་དངོས་མ་དེ་རིམ་འཕེལ་བྱུང་བ་ལས་ཁ་བཏགས་སུ་འཕེལ་བ་ཡིན་པས།ཁ་བཏགས་ཡོད་ཚད་ལ་ཁ་ཚར་གྱིས་བརྒྱན་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་རིག་རྫས་སྐད་གྲགས་ཅན་དེའི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་རེ་རེར་གཟུ་བོའི་བློས་དཔྱད་ན་ངེས་ཤེས་འདྲོངས་ཐུབ།
ཁ་མདོག་གི་ཆ་ནས་བཤད་ན། ཕྱིའི་ཡུལ་དུས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གངས་རི་དེ་ཉིད་སྐྱེ་དངོས་གཞན་དག་བཞིན་མདོག་འགྱུར་སླ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་མིན་པར། ཆར་རླུང་དྲོད་གྲང་ཅི་ཙམ་བདས་ཀྱང་རང་མདོག་དཀར་བོ་མི་ཉམས་པའི་ཚུལ་དེ་ནང་རང་གཤིས་དཀར་པོ་ནམ་ཡང་མི་འགྱུར་བ་མཚོན་བྱེད་བོད་སྐད་དུ་གཤིས་རྒྱུད་མདའ་ལས་དྲང་བ། ངང་རྒྱུད་དར་ལས་འཇམ་པ་ཟེར་བ་བཞིན། གནའ་བོའི་བལ་དཀར་ནས་དར་དཀར་གྱི་བར་དུ་དཀར་བོ་དེ་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པའི་དོན་སྟོན་པས་ན་དར་དཀར་བོ་སྤྱོད་པའི་སྲོལ་དེ་ལྟར་བྱུང༌། དེ་ཡང་ཨ་ཤེ་ནས་ནང་མཛོད་བཅས་བྱེ་བྲག་ཁ་དར་སྣ་མང་ཡང་དར་རིང་བོ་སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད། ཕྱིའི་གངས་དཀར་གྱི་འདབ་མ་བཞིན་གཙང་ཞིང་རིང་བ། ནང་ཕན་ཚུན་ལ་མི་བསླུ་བའི་མཛའ་སེམས་ཀྱི་བརྩེ་དུང་རིང་མོ་མཚོན་པས་ན་ཁ་བཏགས་རིང་བ་ཅན་ནི་ཡག་ཤོས་སམ་མཆོག་ཏུ་བརྩིའོ།
ཁ་བཏགས་དཀར་བོ་ལས་གཞན་སེར་བོ་དང་སྔོན་པོ་སོགས་དུ་མའི་མདངས་ཅན་ཡོད་པ་ལས། སེར་བོ་ནི་ནང་བའི་བསྟན་པ་དར་བ་ནས་དེའི་ཤེས་རིག་དང་འདྲེས་ངེས་སུ་གྱུར་བ་བཞེད་ལ། སྔོན་པོ་ནི་སོག་པོ་གཅིག་པུས་སྤྱོད་པ་ཙམ་མིན་པར་བོད་ཀྱི་མངའ་མཛད་བྱིངས་ལ་རྟེན་འབྲེལ་མཚོན་དོན་དུ། འཕྲིན་ལས་ནམ་མཁར་མཉམ་པའི་མཚོན་དོན་ལས་མདོག་སྔོན་སྤྱོད་པ་ལྟར་དུ་འཕེལ་བས་ན། ཁ་བཏགས་བྱུང་འཕེལ་གྱིས་དུས་ནི་བོད་ཀྱི་བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་ཐོག་མ་གཉའ་ཁྲིའི་དུས་སྐབས་ནས་དར་བ་ཡིན་ལ། དར་བྱུང་བ་ཉིད་ནས་ཁ་དར་བྱུང་སྟེ་ཕྱིས་ཁ་བཏགས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པས། ཡུལ་ལུང་གཞན་སྐད་ནས་བྱུང་བའི་ཤེས་རིག་ཅིག་མིན་ལ་སྒྲ་གདངས་གཞན་འགྱུར་ལས་བྱུང་བ་དེ་བས་ཀྱང་མིན་ཚུལ་དཔྱོད་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་བརྟག་ན་ཤེས་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །
བོད་ཀྱི་མི་རྣམས་རྟགས་དང་། རྟེན་འབྲེལ། གཟའ་ཚེས། རྨི་ལམ་སོགས་བཟང་ན་དགའ་མོས་དང་། ངན་ན་རྣམ་རྟོག་ཆེན་པོ་བྱེད། དགའ་བསུ་དང་། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྐབས་སུ། བསངས་གཏོར་བ། དཀར་ཐིག་འཐེན་པ་སོགས་བྱས་ཡོང་།
དར་ལྕོག་འཛུགས་པ་ནི་རླུང་རྟ་དར་བ་དང་། བསྟན་པ་དར་བའི་དར་ལྕོག་ཅེས་བོད་མིའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྟགས་མཚན་ཞིག་ཡིན་པས། ཁང་པའི་ཡང་ཐོག་དང་། རི་མཐོ་པོ། ལ་ཚད། བྲག་གཡང་གཟར་པོ་། ཤིང་མཐོན་པོ་སོགས་ལ་འཛུགས་པ་དང་། ལྷག་པར་རྟེན་འབྲེལ་ཆེན་པོ་བྱེད་པའི་ཚེ་ཁམས་མཐུན་གྱི་དར་ལྕོག་འཛུགས་པ་དང་། དར་གྱི་ལྡ་ལྡིའཐེན་པ། བཀྲ་ཤིས་པའི་ཁྲ་འབྲེལ་འཕྱང་བ། སྒོ་འགྲམ་དུ་དར་ཆེན་འཛུགས་པ་སོགས་བྱེད།
ཞྭ་སྒབ་པ་དབང་ཕྱུག་བདེ་ལྡན་གྱིས་་་ཁ་བཏགས་ནི་ལྷ་གོས་སམ། ལྷ་རྫས་ཞེས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྫས་ཤིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གྱིས་གཙུག་ལག་ཁང་སོགས་ལ་རྟེན་མཇལ་བར་འགྲོ་བ་དང་། བླ་མ་དང་། དཔོན་པོ་མཇལ་བ། བྱ་དགའ་དཔར་རྟགས་སྤྲོད་པ། ཆང་ས་སོགས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། འགྲུལ་པ་ཐོན་པ། གཤིན་པོའི་ཕུང་པོ་ཕྱིར་ཐོན་ཡན་བྱ་བ་ལེགས་ཉེས་བཟང་ངན་ཚང་མར་མེད་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན།
སྔར་རྒྱ་གར་བས་རྟེན་མཇལ་སྐབས་དང་། བླ་མ་དང་། དགེ་འདུན་ལ་བསྙེན་བཀུར་རམ་ཡོན་འབུལ་སྐབས་ན་བཟའ་རེ་འབུལ་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། རྗེས་སུ་བོད་ལ་རིམ་པས་ན་བཟའི་དོད་ལ་ཁ་བཏགས་འབུལ་བའི་སྲོལ་དར་བ་མིན་ནམ་སྙམ།
རིགས་ལ་ སྔ་མོར་ མཛོད་མ་རིག་གཉིད་སངས་མ། དཀོན་མཆོག་རིན་ཆེན་མ། བར་ཐོན་ཉིན་བདེ་མ། འདོམ་འཁོར་མ།
ཕྱིས་ཐོན་་་་ཨ་ཤེ། བར་མཛོད། ཟུབ་ཕྱི། ཕྱི་མཛོད། བསོད་ནམས་ཁ་བཏགས་སོགས། 
ཁ་བཏགས་དཀར་པོས་ང་ཡི་ཡིད་སེམས་མཆོད།
ReplyDeleteའབུལ་ཡ། འབུལ་ཡ། ཁ་བཏགས་དཀར་པོ་འབུལ། །
ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་ཁ་བཏགས་དཀར་པོ་འབུལ།།
དགའ་བའི་གསུང་དང་སྙན་ཞིང་འཇེབས་པའི་གླུ།
མཛའ་བའི་སེམས་དང་སྐྱིད་པའི་འཛུམས་མདངས་དང་།།
བཀྲ་ལ་ཤིས་པའི་བདེ་སྐྱིད་ངོ་མཚར་ཀུན།།
དག་གཙང་ལྷ་རྫས་ཁ་བཏགས་འདི་ལ་འཛོམས།།
འབུལ་ཡ། འབུལ་ཡ། ཁ་བཏགས་དཀར་པོ་འབུལ། །
ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་ཁ་བཏགས་དཀར་པོ་འབུལ།།
‘’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’’བཞེས་རོགས། བཞེས་རོགས། འདིར་བཞུགས་མགྲོན་པོ་ལགས།
ཁ་བཏགས་དཀར་པོས་ང་ཡི་ཡིད་སེམས་མཚོན།།
འབུལ་ཡ། འབུལ་ཡ། ཁ་བཏགས་དཀར་པོ་འབུལ། །
ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་ཁ་བཏགས་དཀར་པོ་འབུལ།།
ཁ་བཏགས་དཀར་པོ་ལྟ་བུའི་སེམས་པ་དེ།།
གྲོགས་མཆོག་ཁྱེད་ལ་ཡོད་དང་ང་ལ་ཡོད།།
མ་བཅོས་སེམས་པ་ཁ་བཏགས་འདི་ལ་འཛོམས།།
དག་གཙང་ལྷ་རྫས་ཁ་བཏགས་འདི་ལ་འཛོམས།།
འབུལ་ཡ། འབུལ་ཡ། ཁ་བཏགས་དཀར་པོ་འབུལ། །
ང་ཡིས་ཁྱེད་ལ་ཁ་བཏགས་དཀར་པོ་འབུལ།།
Kata - Tibetan Offering Scarf
ReplyDeleteConsidered an auspicious symbol, the offering of a kata lends a positive note to the start of any enterprise or relationship and indicates the good intentions of the person offering it.
This long narrow scarf embodies friendship, purity, goodwill, good fortune, harmony and love. It is offered as a blessing, a thank you, or to wish someone good luck on a journey.
It is traditionally offered to Lamas and dignitaries, or any important person as a show of respect upon meeting them, or to wish them well in any endeavor. The offering of the kata indicates that the request is not marred by corrupt thoughts or ulterior motives
Katas are offered to religious images and are to be found draped around statues and thankas.
Kata comes from the word katag/gadag meaning primordial purity. The offering of a kata to a teacher symbolizes the mind that has been purified through practice is offered as a gesture of gratitude.
ReplyDeleteThe etiquette around offering a kata can be quite spontaneous. The Lama may keep the kata. In this case it is said that this represents the Lama’s willingness to forge a spiritual connection with the student, and the action dispels obstacles. Often the Lama will drape the kata around the student’s neck as a blessing.
The folding of the kata also has significance. Accordioned and rolled, the adept practitioner can open it with a flourish. The long, silk drape is folded once horizontally so that the “open mouth” of the kata will face the recipient. The donor imagines that the scarf is filled with the wealth of the universe.
Just before his inauguration as President, Barak Obama was given a kata blessed by His Holiness the Dalai Lama. He put it in his pocket keeping it with him during the inauguration ceremonies.
Kata or Kadhar/ Kathar/ Kada/
ReplyDeleteThere are many ways to write Kata....
Why people use five colors, not only white, in there days?
I think this is an iconic sign for Tibetans. I have seen Kata where ever i go in Tibet.